Neste proceso de independencia confluen varios aspectos, destacamos:
- A extensión das ideas liberais. Os libertadores asociaban a independencia co establecemento dun réxime liberal.
- Os cambios de réxime acontecidos en España: a guerra de Independencia, as loitas entre Carlos IV e Fernando VII debilitan os lazos con España.
- Os desexos das minorías crioulas, que vían na independencia o medio para conseguir o control político e económico.
O proceso e violento e iniciase con guerras. El proceso se inicia en 1810. Forman Juntas revolucionarias que organizan ejércitos que van proclamando la independencia y estableciendo regímenes republicanos. Estos movimientos triunfan hasta 1814.
De 1815 a 1817, España volve a recuperar o control.
Desde 1821 se derrumba a soberanía española. A resistencia española resiste hasta 1824 (Ayacucho) e hasta 1826 (Callao).
América central e do Norte. Arranca o proceso en 1810 co grito de Dolores, que lanza o cura Miguel Hidalgo. En 1821 proclámase a independencia do Imperio Mexicano.
En 1823 lévase a cabo a independencia das Provincias Unidas (Guatemala, El Salvador, Nicaragua, Honduras y Costa Rica).
América do Sur. Conta a independencia con numerosos líderes: Simón Bolívar (el Libertador), San Martín, Sucre…
As consecuencias. Son moi graves para España. Perdemos os recursos económicos e o papel de gran potencia.
So queda Cuba, Puerto Rico e Filipinas.